Als je beter voor jezelf wilt zorgen, komt schuldgevoel vaak ook om de hoek kijken. En dan wordt het heel moeilijk om die tijd en ruimte voor jezelf of de dingen die je anders wilt ook daadwerkelijk te doen en vol te houden.
Negen van de tien keer komt het er niet van
Irene loopt hier keihard tegenaan en heeft daarom bij mij aangeklopt voor coaching: “Ik weet en voel dat ik beter voor mezelf mag zorgen, maar door dat eeuwig zeurende stemmetje in mijn hoofd komt het er negen van de tien keer niet van. Als ik jouw hulp niet in roep dan wordt het niks. En ik moet eerlijk zeggen dat ik me ook afvraag of ik het wel kan. Zelfzorg zonder schuldgevoel.”
Je hoofd zet het sein op groen
Irene heeft zeker een punt met haar vraag. Want als je jarenlang veel voor anderen zorgt, dan is het een hele omslag om net zo goed voor jezelf te gaan zorgen. Je brein is helemaal gericht op de aandacht die anderen van je vragen en het beroep dat op je wordt gedaan op je werk, door familie en vrienden. Dus zodra er een verzoek komt, dan zet je hoofd het sein op groen.
Naar buiten toe geprogrammeerd
“Soms hoeven mensen niet eens iets aan me te vragen”, vertelt Irene. “Dan doe ik het al uit mezelf. Ik ben zo naar buiten toe geprogrammeerd, dat ik me niet eens afvraag of ik er nog wel genoeg energie voor heb, ik zelf liever iets anders doe of er iemand anders is die het kan doen. Het is zo’n automatisme voor mij dat zorgen voor een ander.”
Vanuit een automatisme leven
Een automatisme ontstaat doordat het je met de paplepel is ingegoten, je het jezelf hebt aangeleerd vanuit een opleiding of levenservaring of om andere redenen. Het wordt dan een overtuiging, een sterke gedachte in je hoofd die als eerste opkomt bij een situatie of vraag van een ander. Dat 'eeuwig zeurende stemmetje in mijn hoofd', zoals Irene het noemt. Vanuit die gedachte ga je handelen, ga je zorgen voor. Dus op het moment dat je besluit om beter voor jezelf te gaan zorgen, dan ga je dat patroon doorbreken. Iets wat je al jaren op een bepaalde manier doet. En dan komt het schuldgevoel om de hoek kijken, want je houdt je niet aan de ‘oude regels’. Je gaat je anders gedragen en dat voelt gek. Alsof het niet goed is.
Niet van de ene op de andere dag
Het geeft een schuldgevoel, omdat je het gevoel hebt dat het zo hoort en dat het van je wordt verwacht. Dus nee, zelfzorg zonder schuldgevoel kan niet. Althans, niet van de ene op de andere dag. Maar wel als je ook gaat voelen wat goed is voor jou. Als je voelt wat zelfzorg met je doet in positieve zin. Als je merkt dat je oplaadt, meer energie hebt, je vuurtje weer gaat branden en je daardoor ook beter voor de ander kan zorgen.
Van binnen naar buiten leven
“Ik ben door de coaching veel meer
van binnen naar buiten gaan leven
in plaats van andersom”, zegt Irene tegen me tijdens een wandeling. “Ik wist eigenlijk niet zo goed meer wat ik zelf nou écht belangrijk vind en daarom was ik zo naar buiten gericht. Dat was ook wel makkelijk, want ik hoefde niet over mezelf na te denken. Iets wat ik nu wel doe. En ja, soms komt dat schuldgevoel nog naar boven. Vooral als mensen mij rechtstreeks om hulp vragen en ik direct voel dat ik het niet aankan. Omdat ik al zoveel op mijn bord heb liggen of omdat ik net uit mijn werk in de zorg kom.”
Balans tussen zorg voor de ander en zelfzorg
“Nu weet ik dat ik mijn tijd en aandacht aan beide kan geven: aan de ander én aan mezelf. Ik heb daar meer balans in aangebracht en ik kan ook beter aanvoelen wanneer ik nee of ja zeg. Voorheen zei ik alleen maar ja, omdat er niks anders in me opkwam. Of ik deed het uit schuldgevoel. En dat doe ik nog steeds wel eens, maar minder vaak omdat ik beter incheck bij mezelf voordat ik antwoord geef of iets voorstel wat ik voor de ander kan doen.”
Meer rust en eigen regie
“En weet je wat het fijne is? Het geeft me ook veel meer rust in mijn hoofd en minder stress en druk, omdat ik het gevoel heb meer eigen regie te hebben. Ik bepaal en dat voelt heel fijn!”
Kies ook voor meer regie en rust in je hoofd